Picsart_24-02-17_16-19-16-01111
درباره ترمه
خوب است درباره ترمه و تاریخچه آن بیشتر بدانید .
ارتباط با ترمه
با کلیک بروی دکمه زیر با نحوه ارتباط با ترمه بیشتر آشنا شوید.
خدمات ترمه
از طریق دکمه زیر میتوانید خدمات ترمه را ببینید.

تحلیل علل ریشه ای

تحلیل علل ریشه ای
  • تحلیل علل ریشه ای (ROOT CAUSES ANALYSIS – RC

تحلیل علل ریشه ای یک تکنیک تحلیلی است که با نگاه به روند وقوع رویداد های نامطلوب ، حوادث و خرابی ها در گذشته ، به بهبود روند آینده و جلوگیری از تکرار مجدد رویداد های نامطلوب می پردازد .

روش RCA به جای از بین بردن نشانه های مشکلات ، به دنبال تصمیم گیری برای اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی است .

فرایند RCA را گروهی انجام می دهند که توسط مسئول پیگیری (facilitator) رهبری می شود .

در جلسه تحلیل علل ریشه ای اهدافی چون شناسایی علل ریشه ای و رسیدن به درک مشترک به منظور اصلاح مشکلات را دنبال می کند .

*روش RCA شامل مراحل زیر است :

1- تعریف مسئله

2- تجزیه و تحلیل علت و معلول

3- شناسایی راه حل ها

4- پیاده سازی و پیگیری راه حل های شناسایی شده با اولویت بالاتر

*مفاهیم اولیه در تحلیل علل ریشه ای :

– نقص و خطا ( fault) : اولین مرحله خرابی است .

– خرابی (failure ) : زمانی که یک نقص به فعلیت برسد . خرابی ، شکست یا مشکل به وقوع می پیوندد .

– حالت خرابی (failure mode  ) : به حالتی از خرابی که می تواند شامل توقف عملیات ، تاخیر در زمان برنامه ریزی شده ، خطا در حین انجام عملیات و تخریب قابلیت ها می باشد را، failure mode می گویند .

– دلایل خرابی (failure reasons ) : می تواند به دلایل مختلفی : خرابی مرتبط با طراحی ، ساخت و نصب نامناسب ، خرابی های ناشی از نگهداری و تعمیرات و …

– راهکار خرابی (failure solution ) : عکس العمل در مقابل خرابی را راهکار گویند . (به عنوان مثال : تعویض ، تعمیر ، تغییر دادن مواد اولیه ، تنظیم تست ، بازرسی و …)

*اصول تحلیل علل ریشه ای :

– برای تعیین علل ریشه ای بهتر است به تاریخچه نشانه های مشکل توجه کنید .

– همواره مد نظر داشته باشید که بیش از یک دلیل ریشه ای وجود دارد .

– بر علل وقوع مشکل توجه کنید و تمرکز خود را بر مسببین مشکل قرار ندهید .

– اطلاعات کافی به منظور تدوین یک برنامه اقدام علمی جمع آوری کنید .

– راهکار هایی به منظور جلوگیری از بروز مجدد مشکل پیشنهاد و اعمال کنید .

– تعهد و حمایت مدیریت ارشد ، اولین شرط فرهنگسازی روش RCA  است .

  • آخرین اصل باعث می شود RCA با بالاترین کیفیت ممکن حاصل شود .

تحلیل علل ریشه ای به عنوان راهکاری برای مدیریت هزینه ها ، بالا بردن قابلیت اطمینان و دسترسی به تجهیزات مورد توجه قرار گرفته است .

*روش های انجام فرایند RCA :

1-روش پنج چرا(FIVE WHYS) :

 ساکیچی تویودا در ابتدا دهه 1970 میلادی آن را پیشنهاد کرد . جزو روش های محبوب RCA است .

اساس روش پنج چرا ، پرسیدن چرا به صورت متوالی است تا زمانی که مسائل اصلی آشکار شوند .

2-روش استخوان ماهی یا نمودار اشیکاوا (Fish Bone Diagram ) :

نمودار استخوان ماهی در واقع توصیف تصویری از عوامل ایجاد مشکل است . مشکل اصلی را بر روی استخوان ماهی و بر شاخه های این نمودار علل بروز مشکل را می نویسند . افراد تیم با مشورت و مشارکت با یکدیگر علل ایجاد مشکل را ریزتر می کنند .پس از علل شناسایی شده ، راهکار هایی برای حل مشکل پیشنهاد می گردد .

3-نمودار پارتو (Pareto Chart) :

نمودار پارتو در اوایل دهه 1950 بر اساس اصلی که ثروت جهان در اختیار تعداد محدودی از افراد است ، ارائه شد . نمودار پارتو از جمله ابزار های تحلیل علل ریشه ای است که از ترکیب نمودار ستونی و خطی به دست می آید . این نمودار میزان پراکندگی علل ریشه ای را نشان می دهد و بر اساس درصدی که هر کدام در ایجاد عیب و نقصان نقش داشته باشند آن ها را نمایش می دهد .

4-نمودار نقطه ای (Scatter Plot ) :

نمودار نقطه ای از نقاط به منظور کشف روابط میان متغیر ها استفاده می کند . با استفاده از این نمودار مقدار علت احتمالی بر محور x و مقداراثر بر روی محور y نشان داده می شود در صورتی که نقاط یک خط یا منحنی مشخص را نمایش دهند می توان از تحلیل همبستگی یا رگرسیون استفاده کرد .

5-تحلیل حالت اثرات شکست (Failure Mood Effect Analysis) :

روش FMEA با قانون پیشگیری قبل از وقوع به منظور تحلیل علل ریشه ای کاربرد دارد . در این روش ابتدا به محاسبه اولویت ریسک (PRN :Risk Priority Number ) می پردازند .

به منظور محاسبه PRN سه عدد حاصل از شدت(Sererity) ، احتمال وقوع (Occarrence) و احتمال تشخیص (Detection) را در هم ضرب می کنند . هر علتی که اولویت ریسک بالاتری داشته باشد به عنوان علت اصلی در تحلیل علل ریشه ای شناخته می شود .

6-تحلیل تغییر (Change Analysis) :

فرایندی که در شش مرحله طی می شود :

  • شرح مشکل (Accident Situation)
  • توصیف وضعیت مشابه بدون در نظرگرفتن مشکل ( Identify The Consequences Of The Diffrenences )
  • مقایسه دو حالت (Compare)
  • ثبت تفاوت ها میان دو حالت(Document The Diffrences)
  • آنالیز تفاوت های ثبت شده (Diffrences Analysis )
  • بررسی پیامد های اختلافات (Identify The Consquences Of The Differences)

روش تحلیل تغییر از جمله روش های تحلیل علل ریشه ای و ابزاری برای تعیین دلایل خاص است اما تصویری از روابط علل معلولی ارائه نمی کند .

از روش RCA به منظور تحلیل کنترل کیفیت ، شکست و خرابی ها در نگهداری و تعمیرات ، تحلیل فرایند ، تحلیل ریسک و مدیریت تغییر استفاده می شود .

ارسال نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.